Eser, insanın kemâle erme sürecinin, miraç yolculuğunun soyut bir ifadesidir. Eserdeki “lale” ebcet hesabıyla Allah’ı; hakikati bulma yolculuğuna çıkmış insanın sembolü olan“kuş” kendini aramayı, kendini bilmeyi, tekâmül hedefini simgeler. “Balık” ise tıpkı Yunus Peygamber’de olduğu gibi kemalin gerçekleşmesine, nefsin ulvî âleme yükselmesine yardımcı olan bir hizmetkâr; maddi bağımlılıkları, bedeni ifade eden “kapı”yı açmak için bir anahtardır.
Bu yolculuğun kendini idrak etmekten ibaret olduğunu gösteren“kuş” ve “lale”nin bütünleşmesi, uzaklarda aradığı şeyin aslında çok yakınında, kendi içinde bulunduğunu idrak eden bir yolcunun inisiyatik ölümü ve başkalaşım geçirerek yeniden doğuşu, dolayısıyla uyanması, aydınlanması, kurtulmasıdır. Artık o, küllî âlemde fenâ olmuş cüz’î bir âlem; Tanrı’nın nuruyla parlayan bir “taş”, bir zerredir sadece.
